De eerste Spaanse verklaring was een mogelijke cyberaanval. Vervolgens kwam er nog een mogelijke verklaring: atmosferische storingen. De recente klasse-X (!!) zonnevlammen zijn trouwens nog niet genoemd (o.a. Space-2025).
Tijdens het schrijven blijkt er wederom een mogelijke nieuwe oorzaak: tijdelijke uitval van zonneparken gedurende 1,5 seconde tot 5 seconden. In dat geval zou een (veel) te lage maximale piekbelasting een rol (kunnen) spelen.
Hieronder staat een meer logische (Vlaamse) verklaring:
Energie-expert niet verbaasd over omvang stroomstoring in Zuid-Europa: “Zwak deel van het elektriciteitsnet”
VRT Nieuws, 28 april 2025
Ik vermoed dat de Vlaamse verklaring te “saai” en/of te “technisch” is. Voor de media is een cyberaanval veel “spannender”. Bovendien kan de schuldvraag (o.a. hoe, waar, wie, en waarom) dan nog lang worden uitgemolken.
De Spaanse infrastructuur kent trouwens wel meer problemen dan elektriciteit, zoals de overstromingen van 2024 (en 2025), alsmede het enorme aantal leegstaande nieuwe woningen (2023: 450.000).
Onderstaande boektitels bevatten trouwens ook een mogelijke verklaring:
- Lynne Graham: Spaans, trots en arrogant (o.a. BOL);
- Michelle Smart: Spaans en arrogant (o.a. BOL);
- en
- Kate Hewitt: Spaans, arrogant en onweerstaanbaar (o.a. Bruna).
UPDATES:
- Bloomberg, 7 mei 2025: “Spain is working with France and Portugal to strengthen its power grid and has made interconnections a high priority, the country’s top energy official told senators a week after a nationwide blackout. The event wiped almost €400 million off the economy, according to an estimate by Spain’s largest domestic bank.”
VRT: Energie-expert niet verbaasd over omvang stroomstoring in Zuid-Europa: “Zwak deel van het elektriciteitsnet”
Door: Nils Schillewaert
Datum: 28 april 2025
“Stroomstoringen van deze omvang zijn in Europa eerder een zeldzaamheid”, zegt Johan Driesen, professor elektrische energie aan de KU Leuven, over de stroomstoring die Spanje, Portugal en zelfs een deel van Frankrijk teistert. Hij is echter niet verrast dat net die regio vandaag getroffen is. “Het is een zwak deel van het Europese elektriciteitsnet.”
“Het gaat inderdaad om een substantieel deel van het Europese elektriciteitsnet”, aldus Driesen in De Wereld Vandaag op Radio 1. “Maar aan de andere kant is het niet echt verbazingwekkend dat heel dat gebied in één keer getroffen wordt, want het is al een zwak deel van het elektriciteitsnet.”
“Spanje is enkel verbonden met Frankrijk via een paar hoogspanningslijnen, en Portugal is op zijn beurt énkel verbonden met Spanje. Dus als er op het Iberische schiereiland iets gebeurt – wat dan ook -, dan krijg je direct heel wat problemen zonder dat andere Europese landen kunnen bijspringen.”
“Cascade van problemen”
Volgens de Portugese netbeheerder zou de stoomstoring veroorzaakt zijn door extreme temperatuurschommelingen in het binnenland van Spanje. De beheerder spreekt van een “zeldzaam atmosferisch probleem”.
Driesen houdt het voorlopig op “pech of overbelasting”. Hij zag hoe vanmiddag het ene na het andere gebied in Zuid-Europa zonder stroom viel, en vermoedt dat een lokaal probleem, bijvoorbeeld een brand, die “cascade van problemen” in gang zou kunnen gezet hebben. Wanneer 1 onderdeel wordt uitgeschakeld, raken andere onderdelen op datzelfde elektriciteitsnetwerk overbelast en worden die ook uitgeschakeld.
Energie-expert Johan Driesen vermoedt dat een “technisch probleem heeft geleid tot een cascade van problemen”
Het heropstarten van het elektriciteitsnetwerk blijkt niet evident te zijn. In de meeste gebieden is er opnieuw elektriciteit, maar het kan nog uren duren voor iedereen in de getroffen gebieden opnieuw stroom heeft. Je kan nu eenmaal niet overal tegelijk met één schakelaar de stroom opnieuw aanleggen, licht Driesen toe. “Je moet alles stap voor stap aanschakelen.”
“Daar is een technische reden voor: elektriciteit is iets wat je moet verbruiken op het moment dat die geproduceerd wordt. Dus telkens wanneer een regio wordt aangeschakeld, moet je er ook zeker van zijn dat er ergens op het elektriciteitsnet een elektriciteitscentrale is die die elektriciteit kan produceren op dat moment. Je moet alles mooi in balans houden”, vat Driesen samen.
Uitzonderlijk
Hoewel het Zuid-Europese elektriciteitsnetwerk dus best kwetsbaar is, zijn stroomstoringen van deze omvang in Europa zeer uitzonderlijk, zegt Driesen. “Elders ter wereld gebeurt dit regelmatig, maar binnen Europa begint het eerder een zeldzaamheid te worden, omdat ons elektriciteitsnet natuurlijk wel zeer betrouwbaar is opgebouwd.”
“Een aantal jaren geleden gebeurde iets gelijkaardig in Italië, en in 2006 waren er problemen met een hoogspanningslijn in Duitsland waar een schip niet onderdoor geraakte. Dat heeft men toen ook wel in een paar landen gevoeld. De laatste volledige black-out in België is al van 1982 geleden.”
Kan grote stroomstoring ook bij ons?
Ons land is zeer goed verbonden met onze buurlanden. “We hebben interconnectielijnen en -kabels met het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk”, zegt Walter Geelen, hoofd van het nationaal controlecentrum van netbeheerder Elia in Terzake. “Dat zorgt ervoor dat wij een robuust net hebben en ook hulp hebben van verschillende buurlanden om grote storingen te vermijden.”
Geelen benadrukt wel dat de kans op een grote storing niet onbestaande is. “Zeg nooit nooit natuurlijk”, zegt hij. “We moeten er dus wel op voorbereid zijn. Als zich op een gegeven moment een kritieke situatie zou stellen, dan zullen we een aantal maatregelen nemen.”
“Mensen werken 24 op 24 uur en 7 dagen op 7 om het net te beheren in het Nationaal Controlecentrum”, zegt hij voorts. “En dankzij die beschermingsmaatregelen kunnen we ervoor zorgen dat we de kans op een black-out tot een minimum kunnen beperken.” “
Bron:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2025/04/28/stroomstoring-zuid-europa/
0 Comments