Onlangs bedacht ik me dat er een groot verschil is tussen mijn pratende ik en mijn schrijvende ik. De laatste is vooral bedachtzaam met woorden en legt zijn onderliggende intenties op een goudschaaltje. De eerste is vooral stellig in doen en laten. Ik kan me slecht voorstellen dat ik hierin uniek ben.
Misschien heeft het te maken met het tijdsaspect van geschreven en gesproken woorden. Geschreven woorden zijn – potentieel – eeuwig, terwijl gesproken woorden meestal (heel) snel vergeten zijn. Alleen kwetsende uitspraken blijven vaak lang hangen en kunnen een splijtzwam worden.
Geschreven woorden zijn voor een algemeen en onbekend publiek. Het is dan logisch om voorzichtig te zijn. Gesproken woorden zijn vaak één-op-één en dus voor een bekend en specifiek persoon. Onderliggende intenties zijn makkelijker te raden voor bekenden dan voor onbekenden.
Ik schrijf géén (polariserende) opinies, mede gezien de beperkte houdbaarheidsdatum daarvan. Ik beschrijf mijn ideeën, mijn (interne) vragen, en/of mijn langzame gedachten (zie Daniel Kahneman). Een aanpak met snelle gedachten zou gelijk staan aan over één nacht ijs gaan.
Die schrijvende aanpak werkt echter niet in een gesprek. De ander zou niet (willen) wachten totdat jij uitgedacht bent. Debatteren is niet voor niets een soort sport op (elite) universiteiten. Snelheid en spitsvondigheid creëren een winnaar in een debat of gesprek. De verliezer staat met zijn mond vol tanden.
Schrijven gaat daarom (meestal) om kennisoverdracht. Bij praten (en bij opinies) draait het om overtuigen, om winnen, en dus om macht. Bij fictie komt het derde element aan de orde: liefde voor de schrijfkunst. Gezamenlijk betreffen ze de eeuwige driehoek van Liefde, Kennis & Macht.
Bovenstaande leidt tot een analogie van mensen en diamanten. Beide(n) worden onder druk gevormd. Sommige(n) zijn ondoorzichtig. Andere(n) schijnen helder, waarbij het ene facet duidelijker kan zijn dan het andere facet. Vrijwel iedereen houdt van heldere diamanten (en mensen).
Gedachten, zoals diamanten, zijn vaak gemakkelijker te vinden dan te polijsten. Origineel in het Frans: “Les pensées, comme les diamants, coûtent souvent moins de peine à trouver qu’à polir.”
Een quote van Edme-Pierre Chauvot de Beauchêne (1749-1824), een Franse arts
Pressure Makes Diamonds (2019) door Danny Vera
artiest, songtekst, video, Wiki-artiest, Wiki-song
Noot: alle markeringen (bold, italic, onderstreept) door LO tenzij in quotes of anders aangegeven.
0 Comments