Sta Hungry Stay Foolish

Stay Hungry. Stay Foolish.

A blog by Leon Oudejans

Noodverordening blijkt illegaal en moet worden aangepast (Trouw)

Trouw titel: Noodverordening blijkt illegaal en moet worden aangepast

Trouw ondertitel: Nu de acute coronacrisis overgaat in een langdurige anderhalvemetersamenleving, moet de noodverordening worden herschreven, vinden juristen. Want die is illegaal.

Auteur: Hans Marijnissen

Datum: 23 april 2020

“Er was natuurlijk sprake van een crisis en daarin moest ferm worden opgetreden. Maar nu die langer duurt is de vraag: kan Nederland leven met maatregelen die indruisen tegen de Grondwet?

De hoogleraren staatsrecht Jan Brouwer (Rijksuniversiteit Groningen) en Jon Schilder (Vrije Universiteit) merken dat juristen én handhavers zich ongemakkelijk beginnen te voelen bij de in de haast geschreven teksten van de noodverordening. Deze geeft verregaande bevoegdheden aan de 25 voorzitters die de veiligheidsregio’s leiden, de zogenaamde ‘superburgemeesters’. Zij worden tijdens deze crisis ook niet langer gecontroleerd door de gemeenteraad, maar staan in direct contact met het kabinet. Alleen de Tweede Kamer kijkt nog mee, op afstand.

In de handhaving loopt de politie voortdurend tegen twee tegenstrijdige rechten aan, zegt Brouwer, die specialist is op het gebied van de openbare orde. “Aan de ene kant moeten die voorzitters de gezondheid en het leven van de bevolking beschermen, aan de andere kant staat in de Grondwet het recht op privacy en het huisrecht beschreven.”

Fundamenteel recht op privacy

Volgens zijn collega Schilder staat in de gemeentewet expliciet dat noodverordeningen in tijden van crisis alle rechten mogen beperken, behálve de rechten die in de Grondwet verankerd zijn.

“Dat is nadrukkelijk benoemd. Wat in deze crisis gebeurt, is dus illegaal”, zegt Schilder. “Met het binnentreden van woningen en bedrijfsgebouwen worden het fundamentele recht op privacy en het huisrecht geschonden. Mocht je willen dat dit wél mogelijk moet zijn, dan moet het parlement de wet aanpassen.”

Er zijn volgens Brouwer uitzonderingen mogelijk, maar die zijn juridisch op het randje. “Bij een beschieting van een woning kan een burgemeester die woning tegenwoordig sluiten, om onschuldige buren te beschermen. Maar er is dan sprake van acuut en direct levensgevaar.”

De duur van de maatregelen

Nu het coronavirus langzaam uitdooft, is de vraag of daar nu nog sprake van is, zegt Brouwer, terwijl de politie en andere handhavers wel gewoon woningen binnentreden. “Dat is niet langer in lijn met het recht.”

Burgemeesters hanteren de noodverordening ook voor zaken die helemaal niets met corona van doen hebben. Burgemeester Peter Snijders van Zwolle verbiedt bijvoorbeeld de betoging van Pegida zaterdag bij een moskee, op grond van die noodverordening. Volgens Snijders geldt de regel dat je niet met meer dan drie personen mag samenkomen ook voor demonstraties. Volgens Brouwer is dat pertinent onjuist. “Zolang zij anderhalve meter afstand houden, mag er gewoon gedemonstreerd worden.” Hetzelfde geldt voor kerkdiensten in de buitenlucht: het is allemaal juridisch toegestaan – wat iets anders is dan dat je dit moet willen.”

In deze discussie gaat volgens Brouwer de duur van de maatregelen ook steeds meer een rol spelen. Een burgemeester mag in een uitzonderlijk geval bijzondere bevoegdheden gebruiken die voor korte tijd van de wet afwijken. “Maar dan heb je het over de koning die een markt bezoekt, waardoor de algemene rechten even aan de kant moeten. Ook in die gevallen geldt: je mag niet afwijken van de Grondwet. Dat gebeurt in de coronacrisis wél, en voor een langere periode waarvan op dit moment het einde nog niet in zicht is.”

——–

Bosnische rechter: coronaregels voor ouderen en minderjarigen buiten proportieDe mensenrechten van ouderen en minderjarigen in Bosnië worden door de maatregelen tegen corona geschonden, zo oordeelde het hooggerechtshof van dat land donderdag. 

In hoofdstad Sarajevo en in andere stedelijke gebieden in het land mogen die twee leeftijdsgroepen helemaal niet de straat op. Het verbod om de deur uit te gaan werd alleen even versoepeld voor de ouderen om hun pensioen op te kunnen halen. 

Daarmee wordt hun vrijheid van beweging ernstig beperkt, zei de rechter. De maatregel is volgens het hof buiten proportie. Bovendien is de mogelijkheid voor soepelere maatregelen onvoldoende onderzocht en is er geen tijdslimiet aan gekoppeld. De rechter geeft de regering vijf dagen de tijd om de maatregel aan te passen. 

Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Guterres benadrukte donderdag nog eens dat maatregelen tegen het coronavirus proportioneel moeten zijn en niet bepaalde groepen mogen discrimineren. In Peru vreesden critici bijvoorbeeld dat transgenders zouden worden gediscrimineerd door een specifieke coronamaatregel. In dat land bepaalde de president dat mannen en vrouwen op verschillende dagen naar buiten mogen om zo drukte op straat te vermijden. De president trok de maatregel uiteindelijk in. In Panama, waar een zelfde regel geldt, werd begin deze maand een transgender vrouw vastgezet omdat ze op ‘de verkeerde dag’ naar buiten ging, meldt Human Rights Watch. 

Om discriminatie te vermijden, pakt de burgemeester van Bogota het anders aan, schrijft de New York Times. In de Colombiaanse hoofdstad mogen mannen en vrouwen eveneens alleen op verschillende dagen naar buiten. Maar transgenders mogen kiezen. Als zij zich meer man voelen, kunnen ze op de ‘mannendag’ naar buiten; voelen zij zich meer vrouw dan kunnen ze ervoor kiezen om op de ‘vrouwendag’ de deur uit te gaan.

———–

Bron: https://www.trouw.nl/binnenland/noodverordening-blijkt-illegaal-en-moet-worden-aangepast~be66a1da/

Archives

VIPosts

0 Comments

Submit a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Pin It on Pinterest