Het is de Tweede Kamer die het wantrouwen in de samenleving voedt (FD)

De titel van het opinie artikel hieronder heeft enkele felle reacties ontlokt. 

Een VVD (!) kamerlid plaatste een FD opinie met de titel: ING, stop met vingerwijzen en kijk eens goed in de spiegel. De Minister van Financiën zei slechts: “Hij heeft een heel ander wereldbeeld dan ik. Maar hij mag dat zeggen“.

In enkele Engelstalige blogs (zie mijn blog-label Decoupling) heb ik reeds eerder geschreven over de ontkoppeling tussen de geloofssystemen Geld en Politiek. De opinie hieronder is wederom een voorbeeld van het groeiende onbegrip tussen 2 van oudsher nauw gelieerde geloofssystemen.

———–

FD titel: Het is de Tweede Kamer die het wantrouwen in de samenleving voedt

Opinie | Henk Breukink, lid van de raad van commissarissen van ING Groep

“Het interview met scheidend vicepresident van de Raad van State, Piet Hein Donner, had een opmerkelijke passage (FD, 22 september). Donner constateert een ‘industrie’ die het wantrouwen jegens de overheid voedt. ‘We zijn uitsluitend bezig iedere burger dagelijks zijn portie te geven over wat er allemaal mis is met de overheid en haar instituties: de media, de Tweede Kamer, en ook alle inspecties, die elke vergissing onderzoeken en daarover rapporteren’, aldus Donner. Van een man met zijn achtergrond en ervaring had ik toch wat meer reflectie en afstand verwacht.

Natuurlijk kunnen we constateren dat het wantrouwen in de samenleving groot is. De jaarlijkse Trust Barometer van communicatie- en marketingbureau Edelman geeft ons dit al jaren aan. En het is zeker zo dat de politiek (dus niet de overheid) daarin laag scoort. Opmerkelijk feit daarbij is dat een aantal jaren terug de groep waarin het meeste vertrouwen was, bestond uit ‘people like you and me’.

Het onderwerp dat de heer Donner in het FD-interview aansnijdt is echter veel breder. De afgelopen weken werden we op de hoogte gebracht van het feit dat onze regering zaken deed met partijen in het Midden Oosten die, licht uitgedrukt, niet te vertrouwen zijn. Het kwam even in de media, maar verdween ook net zo snel weer. Korte berichten waren het en daarna was het weer over naar de orde van de Tweede Kamer. Nauwelijks een ‘industrie’ zou ik zeggen.

In het nieuws was er aandacht voor het feit dat uitkeringsinstantie UWV haar taak met betrekking tot het controleren van het rechtmatig verstrekken van uitkeringen slecht uitvoert. Er is sprake van een ‘wegkijkcultuur’ bij het UWV. Belastinggeld gaat naar mensen die daar mogelijk geen aanspraak op mogen maken. Het blijft vrijwel stil in de media. Slechts een paar Kamervragen. Over naar de orde van de Tweede kamer. Wordt er een relatie gelegd met het vertrouwen in de overheid? Er was hier zeker geen sprake van een ‘industrie’.

Voor mensen die ook maar enige relatie hebben met het bedrijfsleven zal het helder zijn dat we een sector van externe accountants hebben die kwalitatief goed tot zeer goed genoemd kan worden. Dit blijkt ook uit vergelijkend EU-onderzoek. Natuurlijk zijn er de nodige incidenten geweest en natuurlijk is de sector er nog niet. Maar de toon van kritiek vanuit onder meer de politiek is onnodig en geeft de samenleving onterecht minder vertrouwen. Hier is een ‘industrie’ gaande die op volle toeren werkt.

Als betrokkene constateer ik met het Openbaar Ministerie dat ING nalatig, soms zelfs zeer nalatig, is geweest in het opvolgen van een taak die de sector kreeg opgelegd omdat de overheid daar zelf niet de middelen voor heeft: het opsporen van criminelen die bankrekeningen gebruiken voor het witwassen van geld. De aandacht van de media was groot. En de druk vanuit de politiek zo mogelijk nog groter. Het vinden van crimineel geld via rekeningen is niet eenvoudig. Mijn contacten bij de andere grote banken (en inmiddels ook aangegeven door De Nederlandsche Bank) bevestigen mijn beeld: je kunt het heel moeilijk dicht krijgen. Maar er volgt een ‘industrie’ van media, Tweede Kamer en kabinet die bijzonder hardvochtig reageert.

In mijn praktijk als commissaris en executive coach kom ik velen tegen die er zich aan ergeren hoe ze bejegend worden bij organisaties waar zeker iets aan de hand is, en waar de politiek er met gestrekt been ingaat. Of het nu mensen zijn in de ouderenzorg, bij de sociale huisvesting, bij de politie, de accountants of de bankiers. Deze mensen voelen zichzelf beschadigd maar zien geen middelen om zich te verdedigen: ‘Je vestigt daarmee toch alleen maar weer de aandacht op jezelf’. Ze hebben één ding gemeen: ze denken dat ze uniek zijn in de behandeling die ze krijgen. Zoals de heer Donner. De issue is helaas veel breder dan een sector of de overheid zelf.

Is er in Nederland een ‘industrie’ in brede zin die het wantrouwen jegens grote organisaties voedt? Ik vrees van wel en ik denk dat het te simpel is om naar de (sociale) media te wijzen. Laten de overheid en het bedrijfsleven zich verbinden om de wijze van werken en de toon van deze ‘industrie’ in te dammen. En bij die zogenoemde ‘industrie’ hebben we het dan in het bijzonder over de Tweede Kamer.

Er ligt een grote taak voor onze volksvertegenwoordigers. Het is tijd dat de ‘club van 150’ zich gaat realiseren dat het een bredere en overbruggende rol heeft en niet moet wijzen naar anderen waar iets fout gaat. Niet alleen de toon waarmee ze elkaar te lijf gaan (zoals bij de Algemene Politieke Beschouwingen) verdient verbetering; ook de toon naar alle instituten die dit mooie land vormen.

Henk Breukink is o.a. lid van de raad van commissarissen van ING Groep.”

Bron: https://fd.nl/opinie/1272647/het-is-de-tweede-kamer-die-het-wantrouwen-in-de-samenleving-voedt