Als ik een poging doe om de huidige economische crises in perspectief te plaatsen dan gebruik ik vrijwel altijd de parallel met ziektes bij mensen. Ziekteverschijnselen bij mensen zijn o.a. koorts, tijdelijke uitval van lichaamsfuncties en gedwongen rust. Ziektes worden o.a. veroorzaakt door virussen en verkeerde leefgewoontes.
Een gezonde economie kan veel inspanning verdragen. Een zieke economie kent hyper inflatie of deflatie, heel veel nieuwe markttoetreders of faillissementen, en vertoont of een dubbelcijferige groei (oververhitting) of een negatieve groei (recessie).
Ziekteverschijnselen zijn op zich gezond. Het bouwt weerstand en versterkt het afweermechanisme. Afwezigheid van ziektes maakt kwetsbaar. Teveel ziektes leiden tot een dalende levensverwachting.
Dierlijke en menselijke virussen kennen een cyclus. Om de zoveel tijd komt hetzelfde virus terug maar meestal in een iets andere (gemuteerde) gedaante.
De economie kent ook cycli. Bekende cycli zijn vernoemd naar hun ontdekkers: Joseph Kitchin (3-4 jr), Clement Juglar (7-11 jr), Simon Kuznets (15-25 jr) en Nikolai Kondratieff (45-60 jr). Deze cycli worden respectievelijk ook wel aangeduid als de inventory investment cycle, fixed assets investment cycle, infrastructural investment cycle en de long wave cycle.
De Kondratieff of lange golf cyclus kent de meeste discussie omdat Kondratieff van mening was dat deze cyclus een wereldwijd fenomeen is dat vrijwel gelijktijdig optreedt. Het bestaan en de duur van deze cyclus zijn nog steeds onderhevig aan een debat.
Het bijzondere aan bovenstaande cycli is dat het dieptepunt voor alle 4 cycli rondom 2014 ligt. Het zal dus nog minstens enkele jaren duren voordat we een duidelijke opgaande lijn te zien krijgen.
Waarom blijven deze economische cycli eigenlijk telkens terugkomen? Naar mijn mening is dat enerzijds een inherent onderdeel van een markteconomie waarin winstbejag (“greed”) leidend is en anderzijds omdat mensen de geschiedenis vergeten waardoor deze zich kan blijven herhalen. Een parallel met menselijke ziektes ligt trouwens niet ver weg.
Naar mijn mening bestaat er trouwens geen goed alternatief voor de (sociale) markteconomie. Elk ander model leidt uiteindelijk tot een blijvend verkeerde allocatie van mensen, (kapitaal)goederen en geld. De geschiedenis heeft dat ruimschoots bewezen. De ziektes in de economie markeren ook de momenten van een tijdelijke en structurele herallocatie aan.
Alleen het model van de (sociale) markteconomie leidt tot een tijdige herallocatie waardoor uiteindelijk de meeste welvaart en welzijn wordt gecreëerd. De geschiedenis heeft ook dat ruimschoots bewezen. De rol van de overheid ligt primair bij een sociaal vangnet teneinde de kloof tussen de have’s en have nots niet te groot te maken en daarmee de stabiliteit als maatschappij en als land te waarborgen.
0 Comments